ژئوسل

ژئوسل چیست؟

ژئوسل از جنس اتیلین سنگین می باشد و دارای ساختاری مانند لانه زنبور می باشد. عمده ترین کاربرد ژئوسل رفع مشکلات نگهداری از خاک، پایداری خاک و کنترل کردن فرسایش خاک می باشد. یکی از عواملی که در حفاظت شیب برای کاهش پیامدهای زیست محیطی و کاهش لغزش زمین کاربرد دارد ژئوسل ها هستند. ضخامت ژئوسل های لانه زنبوری مانند از ۷۵ تا ۱۵۰ میلیمتر و قطر داخلی سلول ها از ۱۰۰ تا ۳۰۰ میلیمتر تغییر می کند. برای ساخت ژئوسل از تزریق پلی اتلین استفاده می شود بدون اینکه بر روی آن هیچگونه جوشکاری صورت بگیرد. و داخل آن را سلول هایی از مصالح دانه ای و خاک و گیاهی و حتی بتن پر می شود.

کاربردهای ژئوسل

• جایگزین برخی پروژه‌های ژئوگریدی
• تثبیت شیروانی‌ها در معادن، مخازن و …
• محوطه‌سازی (روف گاردن)
• راه‌آهن
• تحکیم بستر (اتوبان، راه‌ها، فرودگاه‌ها، بندرگاه‌ها، نیروگاه‌های برق، اسکلت و پارکینگ)
• کنترل خط ساحلی
• کاربردهای نظامی (جهت ایجاد خاکریز و دیواره‌های عایق صوتی)
• سیل‌بندها
• محل‌های دفن زباله
• کانال‌ها و مسیل‌ها
• مسیرهای پیاده در جنگل‌ها

مزایای ژئوسل

از ژئوسل می‌توان در شیب‌های تند استفاده نمود. همچنین قابلیت شکل‌پذیری بالای ژئوسل‌ها با توجه به بستر، استفاده از آنها را کاربردی می‌نماید. نصب و اجرای این مصالح بسیار آسان است. همچنین استفاده از این شبکه‌های لانه زنبوری پلی‌اتیلنی باعث کاهش هزینه‌های عملیات خاکی شده و طرح را مقرون به صرفه می‌نماید. کاهش مدت زمان ساخت و نیروی انسانی و اشغال حداقل فضا در حمل و نقل و نگهداری از دیگر مزایای ژئوسل است.

ویژگی‌های ژئوسل

ژئوسل مصالحی سبک با طول عمر بالا می‌باشد که در برابر میکروارگانیزم‌ها مقاوم است. این مصالح سازگاری بالایی با محیط زیست داشته و دوست‌دار محیط زیست هستند. ژئوسل‌ها مقاومت کششی بالایی با قابلیت زهکشی دارند و در برابر واکنش‌های شیمیایی نیز بسیار مقاوم هستند.

در صورت به‌کارگیری ژئوسل‌ها در دیوارها و بام‌های سبز، رشد ریشه‌های گیاه باعث استحکام بیشتر شده و عمر سازه را افزایش می‌دهند. همچنین ژئوسل‌ها در سازه‌هایی که وزن کمی را تحمل می‌کنند، در محافظت از کانال‌ها و بستر جاده‌های کم تردد عملکرد خوبی را از خود نشان داده‌اند. اما استفاده از این مواد تحت بارهای سنگین، مانند زیرساخت جاده‌های پرتردد باعث کاهش عمر سازه و دفرمه شدن سلول‌ها خواهد شد.

نصب ژئوسل

می‌توان گفت نصب ژئوسل‌ها ، سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر از مواد دیگر بوده و بدون پیچیدگی فنی انجام می‌گیرد. برای این کار به تجهیزاتی مانند پرچ، پین‌های J شکل، ژئوکامپوزیت زهکشی، ژئوتکستایل (در صورت نیاز)، طناب و ابزار حفاری، غلتک، ابزارآلاتی نظیر چکش، متر، بیل و … نیاز می‌باشد.

اجرای ژئوسل در کنترل فرسایش شیب‌های ناپایدار

جهت پایدارسازی شیبهای تند (تا ۶۰ درجه نسبت به افق) که قابلیت رویش گیاه در آنها وجود ندارد از ژئوسل استفاده می‌گردد. بدین منظور لازم است مراحل زیر را انجام دهیم :

1. تراز نمودن سطح : آماده‌سازی سطح بستر، اولین قدم در نصب ژئوسل می‌باشد. در این قسمت با استفاده از بلدوزر در زمین‌های سخت و بیل مکانیکی یا باب‌کت سعی در ایجاد سطحی نسبتاً هموار نموده که بتوان با تسطیح سطوح به راحتی لایه‌های ژئوسل را در بستر ایجاد شده گستراند.
2. نصب ژئوسل : برای نصب ژئوسل، ابتدا یک لایه ژئوگرید در روی سطح بستر گسترانده می‌شود. این مسئله در افزایش مقاومت کششی ژئوسل به خصوص در شیب‌های تند موثر می‌باشد. سپس ژئوسل‌ها توسط نیروی انسانی از بالا به پایین پهن می‌گردد. این کار باید مطابق با استاندارد ژئوسل موجود باشد. به عبارتی مقدار بازشدگی سلولها بسیار مهم است که باید به این نکته توجه شود.
3. مهار و تثبیت : برای کنترل لایه‌های پهن شده، آنها را با استفاده از میخهایی با خمیدگی مناسب به خاک زیرین میدوزیم و با قرار دادن میخهای مناسب در فواصل مشخص عمل تثبیت را انجام می‌دهیم.
4. بستن مقاطع به یکدیگر : لایه‌های مجاور توسط پیچ و مهره و یا سیم به یکدیگر بسته می‌شوند تا سطحی یکدست ایجاد گردد.
5. پر کردن : سلولهای لانه زنبوری با خاک مناسب پر می‌شوند تا بستری مناسب برای پاشیدن بذر آماده گردد.
6. سبز کردن سلول‌ها : پس از پاشیدن بذر و با کمی رسیدگی و ضمن استفاده از گیاهان مناسب مطابق با اقلیم منطقه، رویش گیاهان موجب ایجاد سطحی مسلح توسط ریشه‌های آنها می‌گردد و وجود ژئوسل با ساختاری از پلی‌اتیلن در بقاء این سطح تا ۱۰۰ سال کمک می‌نماید.

اجرای ژئوسل در سطوح مسطح :

برای اجرای ژئوسل‌ها در سطوح مسطح گام‌های زیر را انجام می‌دهیم :

1. پاکسازی بستر (حذف ضایعات نظیر سنگ و پوشش گیاهی)
2. رفع پستی و بلندی‌های زمین به منظور یکپارچه‌سازی نسبی بستر
3. پهن کردن ژئوتکستایل و پس از آن شبکه ژئوسل
4. نصب پین‌های موقت به لبه‌ی هر سلول
5. ثابت کردن لبه‌های پین شده در حالت حداکثر کشش
6. ریختن مواد پرکننده داخل سلول‌ها و ثابت کردن مواد با ابزاری نظیر بیل، لودر و …

اجرای ژئوسل‌ها در دیوار حائل:

1. نصب ژئوتکستایل پشت دیوار حائل (ژئوتکستایل به عنوان فیلتراسیون از سیستم زهکشی محافظت می‌نماید).
2. قرار دادن لوله زهکش روی ژئوتکستایل پهن شده بر سطح (ماسه‌ای، سنگی، سنگریزه‌ای و …).
3. پهن کردن شبکه ژئوسل‌ها روی موقعیت تعیین شده خود.
4. پر کردن و متراکم کردن مواد پرکننده‌ی شبکه با تجهیزات و روش‌های مطابق با مشخصات پروژه.